Hoe zorgen we voor welzijn binnen de ecologische grenzen?

Creatieve oplossingen voor meer en minder

Hoe zorgen we ervoor dat de motor van de economie weer goed gaat draaien? En dat we daarmee zorgen voor het welzijn van iedereen? En ook: hoe doen we dat op een manier die de balans tussen welzijn en ecologische grenzen goed krijgt?

Welzijn en ecologie in balans

Deze balans beschrijft Kate Raworth in haar boek ‘Doughnut Economics’ als ‘binnen de grenzen van de donut blijven’. Een balans met voldoende voorzieningen en een inclusieve samenleving om iedereen een goede basis te geven: met aandacht voor onderwijs, werkgelegenheid, zorg, wonen en basisbenodigdheden als voedsel en kleding. En tegelijkertijd zorgen dat we niet meer gebruiken dan nodig is en zorgen dat we zeker zo veel teruggeven en laten herstellen als we gebruiken van de natuur.

Meer welzijn met minder

Van sommige activiteiten willen we bijvoorbeeld minder:

  • Overconsumptie van goederen die we niet nodig hebben;
  • Verspilling van voedsel en verpakkingen;
  • Vervuilende, onnodige vervoersmiddelen en transport.

Van andere dingen willen we graag meer:

  • Onderwijs voor kinderen en daarna een leven lang;
  • Zorg voor iedereen die dat nodig heeft;
  • Voedselketens die duurzaam zijn en voldoende produceren;
  • Voldoende, duurzame woningen;
  • Groen in onze leefomgeving;
  • Duurzaam vervoer;
  • Niemand die buiten de boot valt.

Hoe krijgen we de mensen die (tijdelijk) thuis zitten zonder werk, aan de slag om bij te dragen aan de dingen waar we meer van kunnen gebruiken? Kan bijvoorbeeld iemand met ervaring in de reisbranche ouderen van zorg voorzien op afstand? Of bijles geven aan kinderen die anders een achterstand dreigen op te lopen, de buurt ‘vergroenen’ voorbij hun eigen tuin of huizen verduurzamen? Kunnen zij hun kennis van verschillende landen en culturen laten bijdragen om ideeën uit te werken voor meer welvaart en welzijn, wereldwijd?

Twee concrete voorbeelden op kleine schaal uit Amsterdam vanuit de gedachte van de donut economie zijn: vrouwen zonder werk in achterstandswijken leren om isolerende gordijnen te maken en deze lokaal in Amsterdam te verkopen, en lokale wijkteams de vaardigheden leren om woningen op meerdere manieren te verduurzamen. Resultaat: waardevol werk, lokale verbinding en energiebesparing. Op grotere schaal zien we o.a. autodelen, duurzame energieproductie en transparantie in de voedselketen als aandachtspunten van innovatie en groei.

Wat lossen we creatief op en waar willen we naar toe?

Er zijn zo veel slimme, creatieve mensen en ondernemingen in onze samenleving. En door deze crisis hebben we ongepland tijd gevonden en de noodzaak ondervonden om na te denken over de toekomst. Samen kunnen we vast geweldige oplossingen verzinnen voor meer welzijn binnen die ecologische grenzen. Welke ideeën en oplossingen zou jij willen toevoegen?

Ingrid Sloots